1. تعریف صورت سود و زیان (آموزش بورس مقدماتی)
صورت سود و زیان گزارشی است که عملکرد مالی یک شرکت در یک دوره مشخص (ماهانه، فصلی یا سالانه) را نشان میدهد. این گزارش سه بخش اصلی دارد:
- درآمدها (فروش محصولات/خدمات)
- هزینهها (تولید، اداری، مالیاتی)
- سود یا زیان نهایی
✅ مثال:
شرکت “فولاد مبارکه” در سال 1403:
- فروش: 200,000 میلیارد تومان
- هزینهها: 150,000 میلیارد تومان
- سود خالص: 50,000 میلیارد تومان
2. اقلام کلیدی صورت سود و زیان (آموزش بورس پیشرفته)
| قسمت | توضیح | فرمول |
| درآمد عملیاتی | فروش محصولات اصلی شرکت | – |
| بهای تمامشده | هزینههای مستقیم تولید | فروش – بهای تمامشده = سود ناخالص |
| سود ناخالص | سود قبل از کسر هزینههای جانبی | درآمد عملیاتی – بهای تمامشده |
| هزینههای عملیاتی | حقوق، اجاره، بازاریابی | سود ناخالص – هزینههای عملیاتی = سود عملیاتی |
| سود خالص | سود پس از کسر همه هزینهها | سود عملیاتی – مالیات و بهره |
📌 نکته آموزش بورس:
سود خالص مهمترین عدد برای سهامداران است (EPS از همین عدد محاسبه میشود).
3. تحلیل صورت سود و زیان (آموزش بورس عملی)
✅ نسبتهای کلیدی:
- حاشیه سود ناخالص:
(سود ناخالص ÷ فروش) × 100
مثلاً اگر سود ناخالص 50,000 و فروش 200,000 باشد: حاشیه سود = 25%
- حاشیه سود خالص:
(سود خالص ÷ فروش) × 100
اگر سود خالص 30,000 باشد: حاشیه سود خالص = 15%
📌 هشدار:
- کاهش حاشیه سود نسبت به دورههای قبل = علامت خطر!
- حاشیه سود کمتر از صنعت = ضعف در مدیریت هزینهها
4. تفاوت با ترازنامه و صورت جریان نقدی (آموزش بورس مقایسهای)
| صورت مالی | چه چیزی نشان میدهد؟ | مثال |
| ترازنامه | وضعیت داراییها و بدهیها در یک مقطع زمانی | داراییهای “فولاد” در پایان سال |
| صورت سود و زیان | عملکرد مالی در یک دوره | سود 1403 “ایران خودرو” |
| صورت جریان نقدی | ورود و خروج واقعی پول | آیا شرکت پول نقد دارد؟ |
5. 5 نکته طلایی (آموزش بورس کاربردی)
- رشد درآمدها بدون رشد سود = هشدار (هزینهها کنترل نمیشوند)
- سود عملیاتی مهمتر از سود خالص است (نشانه کیفیت سود)
- مقایسه فصل به فصل را فراموش نکنید (مثلاً تابستان vs پاییز)
- EPS از تقسیم سود خالص بر تعداد سهام به دست میآید
- گزارشهای حسابرسیشده در کدال معتبرتر هستند