1. تعریف صورت سود و زیان جامع (Comprehensive Income Statement)
- گزارشی که تمام تغییرات در حقوق صاحبان سهام را نشان میدهد (غیر از معاملات با مالکان).
- مکمل صورت سود و زیان معمولی است.
- طبق استانداردهای حسابداری ایران (IAS 1) الزامی است.
✅ تفاوت با صورت سود و زیان ساده:
- شامل سود/زیانهای تحققنیافته نیز میشود (مثل تغییرات ارزش داراییهای مالی).
2. اجزای اصلی صورت سود و زیان جامع
✅ الف) سود یا زیان خالص دوره (از صورت سود و زیان معمولی منتقل میشود).
✅ ب) سایر اجزای سود و زیان جامع:
- تغییرات ارزش داراییهای مالی (FVOCI)
- سود/زیانهای ناشی از تسعیر ارز
- مازاد تجدید ارزیابی داراییهای ثابت
- سود/زیانهای مربوط به حقوق صاحبان سهام
📌 مثال:
اگر شرکتی سود خالص 100 میلیارد تومان داشته باشد، اما 50 میلیارد کاهش ارزش سهام سرمایهگذاری شده را تجربه کند، سود جامع آن 50 میلیارد تومان خواهد بود.
3. نمونه فرمت صورت سود و زیان جامع
| شرح | مبلغ (میلیون تومان) |
| سود (زیان) خالص دوره | +۱۵۰,۰۰۰ |
| سایر اجزای سود و زیان جامع: | |
| – تغییرات ارزش داراییهای مالی | -۲۰,۰۰۰ |
| – سود تسعیر ارز عملیات خارجی | +۵,۰۰۰ |
| – مازاد تجدید ارزیابی داراییها | +۱۰,۰۰۰ |
| سود (زیان) جامع دوره | +۱۴۵,۰۰۰ |
4. اهمیت تحلیل صورت سود و زیان جامع
🔹 برای سرمایهگذاران:
- نشاندهنده سود واقعی شرکت (نه فقط سود تحققیافته).
- کمک به ارزیابی ثبات مالی شرکت.
🔹 برای مدیریت شرکت:
- تصمیمگیری درباره توزیع سود
- برنامهریزی برای کنترل ریسکهای مالی
⚠️ نکته:
شرکتهایی که سود جامع منفی دارند، ممکن است در بلندمدت با مشکل مواجه شوند، حتی اگر سود خالص مثبت نشان دهند!
5. تفاوت با ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد
| صورت مالی | تمرکز | مثال |
| ترازنامه | وضعیت مالی در یک مقطع زمانی | داراییها = بدهیها + حقوق صاحبان سهام |
| صورت سود و زیان | عملکرد مالی در یک دوره | درآمدها – هزینهها = سود خالص |
| صورت سود و زیان جامع | تمام تغییرات در حقوق صاحبان سهام | سود خالص + سود/زیانهای تحققنیافته |
| صورت جریان وجوه نقد | ورود و خروج نقدینگی | جریان نقدی عملیاتی/سرمایهگذاری/تأمین مالی |
6. نحوه استفاده در تحلیل بنیادی
✅ محاسبه سود جامع به ازای هر سهم (CEPS):
✅ مقایسه با EPS:
- اگر CEPS < EPS → شرکت سودهای تحققنیافته منفی داشته (هشدار!).
- اگر CEPS > EPS → پتانسیل سودآوری آینده بهتر است.
📌 مثال کاربردی:
- EPS فولاد در 1402: ۱,۲۰۰ تومان
- CEPS فولاد در 1402: ۹۵۰ تومان
→ کاهش ارزش سرمایهگذاریها باعث کاهش سود جامع شده است.
7. جمعبندی: ۵ نکته کلیدی
- سود جامع = سود خالص + سود/زیانهای تحققنیافته
- برای شرکتهای سرمایهگذاری حیاتی است (به دلیل نوسانات ارزش داراییها).
- صورت سود و زیان جامع در گزارشهای سالانه شرکتها در کدال موجود است.
- CEPS معیار بهتری نسبت به EPS برای ارزیابی بلندمدت است.
- سود جامع منفی ممکن است نشانهای از مشکلات آینده باشد.