1. تعریف اختیار معامله (Option)
- قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده
- اختیار (نه اجبار) برای اجرای قرارداد در تاریخ مشخص
- دو نوع اصلی:
- اختیار خرید (Call Option)
- اختیار فروش (Put Option)
2. اختیار خرید (Call Option)
✅ ویژگی‌ها:
- حق خرید دارایی پایه با قیمت مشخص (قیمت اعمال)
- پرداخت پرمیوم (حق بیمه) توسط خریدار
- مناسب برای پیش‌بینی افزایش قیمت
📌 مثال:
- خرید اختیار خرید سهام فولاد با قیمت اعمال 2,000 تومان (پرمیوم 200 تومان)
- اگر قیمت سهم به 2,500 تومان برسد:
- سود خریدار = (2500 – 2000) – 200 = 300 تومان
3. اختیار فروش (Put Option)
✅ ویژگی‌ها:
- حق فروش دارایی پایه با قیمت مشخص
- پرداخت پرمیوم توسط خریدار
- مناسب برای پیش‌بینی کاهش قیمت
📌 مثال:
- خرید اختیار فروش سهام خودرو با قیمت اعمال 3,000 تومان (پرمیوم 150 تومان)
- اگر قیمت سهم به 2,500 تومان برسد:
- سود خریدار = (3000 – 2500) – 150 = 350 تومان
4. اصطلاحات کلیدی
| اصطلاح | معنی | مثال |
| دارایی پایه | سهام/کالای مورد معامله | سهام فولاد |
| قیمت اعمال | قیمت توافق شده برای آینده | 2,000 تومان |
| پرمیوم | حق بیمه پرداختی | 200 تومان |
| تاریخ اعمال | آخرین مهلت اجرای قرارداد | 1403/05/20 |
5. مزایای اختیار معامله
✅ برای خریدار:
- سود نامحدود، ضرر محدود (به اندازه پرمیوم)
- اهرم مالی بالا
✅ برای فروشنده:
- درآمدزایی از دریافت پرمیوم
- مناسب برای بازارهای راکد
6. ریسک‌های مهم
⚠️ برای خریدار:
- از دست دادن کل پرمیوم در صورت عدم اجرا
⚠️ برای فروشنده:
- ریسک نامحدود در اختیار فروش (در صورت افزایش شدید قیمت)
7. استراتژی‌های معاملاتی
🔹 خرید Call: پیش‌بینی رشد قیمت
🔹 خرید Put: پیش‌بینی کاهش قیمت
🔹 فروش Covered Call: درآمدزایی از سهام موجود
🔹 Straddle: پیش‌بینی نوسان شدید (بدون جهت‌گیری)
8. اختیار معامله در بورس ایران
✅ فعلا فقط بر روی سهام شاخص‌ساز
✅ قراردادهای استاندارد با سررسید 1-3 ماهه
✅ معامله در تابلوی اختیار بورس اوراق بهادار
9. جمع‌بندی: 5 نکته طلایی
- اختیار خرید = پیش‌بینی رشد قیمت
- اختیار فروش = پیش‌بینی کاهش قیمت
- پرمیوم = هزینه بیمه قرارداد
- خریدار اختیار حق دارد**، فروشنده اختیار **متعهد است
- اختیار معامله ابزار پیچیده‌ای است که نیاز به آموزش دارد
