تعریف بازار آتی

بازاری است که در آن قراردادهای استانداردشده برای خرید/فروش دارایی در تاریخ و قیمت مشخص معامله می‌شوند.
ویژگی‌های کلیدی:

• تاریخ تحویل (سررسید) معین
• قیمت توافقی از قبل
• امکان معامله دوطرفه (سود از صعود و نزول)
• اهرم مالی (Leverage)

انواع قراردادهای آتی

| نوع قرارداد | مثال‌ها | ویژگی‌ها |

| کالایی | نفت، گندم، طلا | تحویل فیزیکی یا نقدی |
| مالی | شاخص بورس، ارز | تسویه نقدی |
| سهام | سهام شرکت‌های بزرگ | در ایران: سکه، زعفران |

اصطلاحات فنی بازار آتی

| اصطلاح | تعریف |

| قرارداد استاندارد | مشخصات ثابت (حجم، سررسید، نوسان) |
| وجه تضمین اولیه | درصدی از ارزش قرارداد (معمولاً 10-20%) |
| مارک تو مارکت | تعدیل روزانه حساب‌ها بر اساس قیمت پایانی |
| آفست | بستن موقعیت قبل از سررسید |

مراحل شروع معاملات آتی در ایران

1. اخذ کد معاملاتی آتی از کارگزاری‌های مجاز
2. واریز وجه تضمین (حداقل 50-100 میلیون تومان)
3. آموزش اجباری (حداقل 8 ساعت)
4. شروع معاملات در پلتفرم اختصاصی

مکانیسم سود/زیان مثال عملی برای قرارداد سکه:

• قیمت خرید: 15,000,000 تومان (هر سکه)
• وجه تضمین: 1,500,000 تومان (10%)
• اگر قیمت به 16,000,000 تومان برسد:
• سود شما: 1,000,000 تومان (66% بازده)
• اگر قیمت به 14,000,000 تومان برسد:
• زیان شما: 1,000,000 تومان

استراتژی‌های معاملاتی

| استراتژی | توضیح | ریسک |

| اسپردینگ | استفاده از اختلاف قیمت قراردادها | کم |
| هجینگ | پوشش ریسک در بازار نقدی | متوسط |
| سفته‌بازی | استفاده از نوسانات با اهرم | بالا |

مزایای بازار آتی

✅ امکان سود در روند نزولی (فروش استقراضی)
✅ هزینه معاملاتی پایین (کارمزد 0.1-0.2%)
✅ نقدشوندگی بالا (در نمادهای اصلی)
✅ شفافیت قیمتی (قیمت‌گذاری بر اساس عرضه و تقاضا)

ریسک‌های مهم

⚠️ ریسک اهرم (ضررهای بزرگتر از سرمایه اولیه)
⚠️ فراخوان تضمین اضافی (Margin Call)
⚠️ نوسانات شدید در سررسید

پلتفرم‌های معاملاتی در ایران

• آساتریدر آگاه
• متاتریدر 5 مفید
• نرم‌افزارهای اختصاصی کارگزاری‌ها

منابع آموزشی پیشنهادی

• کتاب “معاملات آتی برای مبتدیان” (انتشارات بورس)
• دوره‌های آموزشی سازمان بورس
• وبینارهای کارگزاری مفید