تعریف سود تقسیمی
سود تقسیمی بخشی از سود خالص شرکت است که پس از کسر مالیات و اندوختهها، به سهامداران پرداخت میشود. این سود معمولاً به صورت نقدی یا سهام جایزه توزیع میگردد.
انواع سود تقسیمی
| نوع | ویژگیها | مزایا | معایب |
| نقدی (DPS) | پرداخت ریالی به حساب سهامدار | نقدینگی فوری | کاهش منابع شرکت |
| سهام جایزه | افزایش تعداد سهام | حفظ منابع شرکت | کاهش EPS |
| ترکیبی | ترکیب نقدی و سهام | توازن بین نقدینگی و رشد | پیچیدگی محاسبات |
مراحل پرداخت سود
- تصمیم هیئت مدیره درباره میزان سود قابل تقسیم
- تصویب در مجمع عمومی عادی سالیانه
- قطعیت سهامداران (تعیین دارندگان حق دریافت سود)
- پرداخت به حساب سهامداران (معمولاً 1-2 ماه پس از مجمع)
محاسبات کلیدی
الف) سود هر سهم (EPS):
EPS = سود خالص شرکت / تعداد سهام
ب) درصد پرداخت (Payout Ratio):
نسبت پرداخت = (سود تقسیمی هر سهم / EPS) × 100
ج) بازده سود تقسیمی (Dividend Yield):
بازده = (سود تقسیمی سالانه / قیمت سهم) × 100
عوامل مؤثر بر میزان سود تقسیمی
✅ سودآوری شرکت: شرکتهای پر سود معمولاً سود بیشتری تقسیم میکنند
✅ سیاست تقسیم سود: برخی شرکتها سیاست ثابتی دارند
✅ نیاز به نقدینگی: شرکتهای در حال رشد ممکن است سود کمتری تقسیم کنند
✅ قوانین صنعت: برخی صنایع مثل بانکها ملزم به تقسیم سود هستند
استراتژیهای سرمایهگذاری بر اساس سود تقسیمی
الف) استراتژی درآمدی:
- تمرکز بر شرکتهای با بازده سود بالا (معمولاً 10-15%)
- مناسب برای بازنشستگان و نیازمندان به درآمد ثابت
ب) استراتژی رشد:
- انتخاب شرکتهایی که سود را مجدداً سرمایهگذاری میکنند
- هدف کسب سود از رشد قیمت سهام
تأثیر بر قیمت سهام
- قبل از مجمع: ممکن است قیمت افزایش یابد (به دلیل انتظارات)
- پس از پرداخت: قیمت به میزان سود تقسیمی کاهش مییابد
- در بلندمدت: شرکتهای با سود تقسیمی پایدار معمولاً عملکرد بهتری دارند
نکات طلایی برای سرمایهگذاران
🔹 به تاریخ قطع سود (Ex-Dividend Date) توجه کنید
🔹 شرکتهایی با سابقه پرداخت پایدار را انتخاب نمایید
🔹 بازده سود را با سپردههای بانکی مقایسه کنید
🔹 توجه به نسبت پرداخت منطقی (40-60% ایدهآل است)
مثال عملی
شرکت الف با مشخصات زیر:
- قیمت سهم: 2,000 تومان
- EPS: 500 تومان
- DPS: 300 تومان
- بازده سود: (300/2000)×100 = 15%
سوالات متداول
- مالیات سود تقسیمی چقدر است؟
در ایران معاف از مالیات است (طبق ماده 145 ق.م.م) - چه شرکتهایی سود تقسیم نمیکنند؟
شرکتهای زیانده، استارتاپها و شرکتهای در حال توسعه - سود تقسیمی را چگونه دریافت کنیم؟
به صورت خودکار به حساب بانکی ثبتشده در سامانه سجام واریز میشود - آیا میتوانم از دریافت سود انصراف دهم؟
خیر، این تصمیم در مجمع عمومی گرفته میشود
جمعبندی:
سود تقسیمی:
- نشانه سلامت مالی شرکت است
- منبع درآمدی برای سهامداران ایجاد میکند
- در تحلیل بنیادی اهمیت بالایی دارد
- باید همراه با رشد شرکت بررسی شود