1.افزایش سرمایه چیست؟
افزایش سرمایه فرآیندی است که طی آن شرکت با جذب منابع جدید، سرمایه ثبتشده خود را افزایش میدهد. این کار معمولاً برای:
- توسعه طرحهای جدید
- کاهش بدهیها
- بهبود ساختار مالی انجام میشود.
2.انواع روشهای افزایش سرمایه
| روش | منبع | تأثیر بر سهامداران |
| از محل سود انباشته | سودهای تقسیمنشده گذشته | انتشار سهام جایزه |
| از محل تجدید ارزیابی | افزایش ارزش داراییها | افزایش ارزش اسمی سهام |
| از محل آورده نقدی | سرمایه جدید سهامداران | انتشار حق تقدم |
| از محل صرف سهام | فروش سهام به قیمت بالاتر از اسمی | افزایش سرمایه بدون منابع جدید |
3.مراحل افزایش سرمایه (گام به گام)
الف) تصمیمگیری مدیریت:
- بررسی نیاز به منابع جدید
- انتخاب مناسبترین روش
ب) اخذ مجوزها:
- تصویب در هیئت مدیره
- تأیید در مجمع عمومی فوقالعاده
- اخذ مجوز سازمان بورس
ج) اجرای افزایش سرمایه:
- انتشار اطلاعیه افزایش سرمایه
- قطعیت سهامداران (تعیین سهامداران eligible)
- اعمال روش افزایش سرمایه:
- برای سهام جایزه: واریز سهام جدید به پرتفوی سهامداران
- برای حق تقدم: انتشار گواهی حق تقدم
- ثبت تغییرات در اداره ثبت شرکتها
د) پیامدهای بازار:
- تعدیل قیمت سهام
- شروع معاملات حق تقدم (در روش آورده نقدی)
- بروزرسانی اطلاعات در سامانه کدال
4.محاسبات کلیدی
الف) قیمت تئوریک پس از افزایش سرمایه:
قیمت تئوریک = (قیمت قبل × تعداد سهام قدیم) + (مبلغ پرداختی × تعداد سهام جدید)
__________________________________________
تعداد سهام قدیم + تعداد سهام جدید
ب) ارزش حق تقدم:
ارزش حق تقدم = قیمت بازار قبل از افزایش – قیمت تئوریک پس از افزایش
5. تأثیر بر سهامداران
✅ مزایا:
- امکان مشارکت در رشد شرکت
- دریافت سهام جایزه (در روش سود انباشته)
- حق خرید سهام جدید با تخفیف (در روش آورده نقدی)
❌ معایب:
- کاهش سود هر سهم (EPS) در کوتاهمدت
- احتمال رقیق شدن مالکیت
6.نکات طلایی برای سهامداران
🔹 در روش آورده نقدی:
- مهلت استفاده از حق تقدم معمولاً 60 روز است
- میتوانید حق تقدم را در بازار بفروشید
🔹 در روش سهام جایزه:
- معمولاً 48 ساعت پس از مجمع، سهام به پرتفو اضافه میشود
- قیمت سهام به صورت خودکار تعدیل میشود
🔹 توجه به این موارد:
- درصد افزایش سرمایه
- دلیل افزایش سرمایه
- سابقه شرکت در استفاده از منابع
7. زمانبندی معمول
- تصویب در مجمع: 1 روز
- اخذ مجوز بورس: 10-15 روز کاری
- قطعیت سهامداران: 5 روز پس از مجوز
- واریز سهام جایزه: 2-3 روز پس از قطعیت
مثال عملی
شرکت الف با مشخصات زیر:
- قیمت قبل: 1,500 تومان
- افزایش سرمایه 100% از محل آورده نقدی
- قیمت اعمال حق تقدم: 800 تومان
- قیمت تئوریک پس از افزایش:
(1,500×1 + 800×1) / (1+1) = 1,150 تومان - ارزش حق تقدم: 1,500 – 1,150 = 350 تومان
سوالات متداول
- آیا افزایش سرمایه همیشه خوب است؟
خیر، باید دلیل افزایش و کاربرد منابع بررسی شود. - اگر حق تقدم را استفاده نکنیم چه میشود؟
در روش آورده نقدی، سهام شما به نسبت کاهش مییابد. - افزایش سرمایه از چه روشی برای سهامداران بهتر است؟
از محل سود انباشته، چون بدون نیاز به پرداخت وجه است.
جمعبندی
افزایش سرمایه ابزاری مهم برای:
- توسعه کسبوکار شرکتها
- ایجاد فرصتهای جدید برای سهامداران
- بهبود ساختار مالی